Lekcja 9: Czas teraźniejszy
Czas teraźniejszy (Presente) w języku hiszpańskim jest używany do wyrażania czynności, które dzieją się w momencie mówienia, jak również do mówienia o czynnościach regularnych, nawykach czy faktach ogólnych. Podobnie jak w innych językach romańskich, czas teraźniejszy może również być używany do wyrażania przyszłości, szczególnie w kontekście planów.
Hiszpański czas teraźniejszy tworzy się poprzez dodanie odpowiednich końcówek do rdzenia czasownika. W hiszpańskim istnieją trzy grupy czasowników, które mają różne końcówki w czasie teraźniejszym. Są to czasowniki kończące się na –ar, –er i –ir.
Przykładowe końcówki dla czasowników:
Czasowniki na -ar:
- yo hablo (ja mówię)
- tú hablas (ty mówisz)
- él/ella/usted habla (on/ona/pan mówi)
- nosotros/as hablamos (my mówimy)
- vosotros/as habláis (wy mówicie)
- ellos/ellas/ustedes hablan (oni/one/panowie mówią)
Czasowniki na -er:
- yo como (ja jem)
- tú comes (ty jesz)
- él/ella/usted come (on/ona/pan je)
- nosotros/as comemos (my jemy)
- vosotros/as coméis (wy jecie)
- ellos/ellas/ustedes comen (oni/one/panowie jedzą)
Czasowniki na -ir:
- yo vivo (ja mieszkam)
- tú vives (ty mieszkasz)
- él/ella/usted vive (on/ona/pan mieszka)
- nosotros/as vivimos (my mieszkamy)
- vosotros/as vivís (wy mieszkacie)
- ellos/ellas/ustedes viven (oni/one/panowie mieszkają)
Ważne jest, aby pamiętać o nieregularnych czasownikach, które nie podążają za tymi zasadami i muszą być nauczone indywidualnie. Niektóre z najczęściej używanych nieregularnych czasowników to „ser” (być), „ir” (iść), „tener” (mieć), „hacer” (robić), „ver” (widzieć) czy „estar” (być).
Słownictwo:
- hablar – mówić
- comer – jeść
- vivir – mieszkać
- estudiar – uczyć się, studiować
- trabajar – pracować
- jugar – grać
- correr – biegać
- leer – czytać
- escribir – pisać
- dormir – spać
- cocinar – gotować
- beber – pić
- abrir – otwierać
- cerrar – zamykać
- ver – widzieć
- escuchar – słuchać
- caminar – chodzić
- sentarse – siedzieć
- levantarse – wstawać
- acostarse – kłaść się spać
Zwroty:
- Hablo español. – Mówię po hiszpańsku.
- Comemos en el restaurante. – Jemy w restauracji.
- Vives en Madrid. – Mieszkasz w Madrycie.
- Estudiamos para el examen. – Uczymy się na egzamin.
- Trabajas mucho. – Dużo pracujesz.
- Juegan al fútbol. – Grają w piłkę nożną.
- Corro todos los días. – Biegam codziennie.
- Leemos el libro. – Czytamy książkę.
- Escribe una carta. – Pisze list.
- Duermen ocho horas. – Śpią osiem godzin.
- Cocinamos la cena. – Gotujemy kolację.
- Bebe agua. – Pije wodę.
- Abro la puerta. – Otwieram drzwi.
- Cierras el libro. – Zamykasz książkę.
- Vemos la televisión. – Oglądamy telewizję.
- Escuchan música. – Słuchają muzyki.
- Caminamos por el parque. – Chodzimy po parku.
- Te sientas en la silla. – Siedzisz na krześle.
- Me levanto a las siete. – Wstaję o siódmej.
- Se acuestan temprano. – Kładą się spać wcześnie.
Dialogi:
Dialog 1:
A: ¿Hablas inglés? (Czy mówisz po angielsku?)
B: Sí, hablo inglés. (Tak, mówię po angielsku.)
Dialog 2:
A: ¿Dónde vives? (Gdzie mieszkasz?)
B: Vivo en Barcelona. (Mieszkam w Barcelonie.)
Dialog 3:
A: ¿Trabajas hoy? (Czy dzisiaj pracujesz?)
B: No, hoy no trabajo. (Nie, dzisiaj nie pracuję.)
Dialog 4:
A: ¿Qué hacen tus hijos? (Co robią twoje dzieci?)
B: Juegan en el jardín. (Grają w ogrodzie.)
Dialog 5:
A: ¿Cocinas la cena? (Czy gotujesz kolację?)
B: Sí, cocino la cena. (Tak, gotuję kolację.)